مسجد، نام جای و در لغت به معنای حسینیه نصرت مشهد مکان سجده و عبادت هست[1] و در اصطلاح، به مکانی گفته میگردد که مقام عبادت و خشوع میباشد. هر چندین کلمه و واژه مسجد دربارهی چهار دیواری خاصی به فعالیت میرود که برای عبادت ساخته شده است، البته در اسلام همگی زمین، تمیز و پاکیزه میباشد و میتواند سجدهگاه و مسجد مؤمن قرار گیرد.
پیامبر اکرم(ص) در حدیثی بعد از ذکر فضیلت مسجد الحرام و مسجد الأقصی، به ابوذر فرمود: «حیثما ادرکتک الصلاة فصلِّ و الأرض لک مسجد؛[2] هر جا وقت نماز رسید، به عبارتی جا نماز بخوان که سرتاسر زمین برای تو مسجد میباشد».
کلمه مسجد، با آدرس حسینیه نصرت مشهد صیغههای مختلف 29 توشه در قرآن به کار رفته و در بیشتر موردها، منظور مسجد الحرام می باشد که تحت عنوان اولیه مسجد روی زمین شناخته و برای عبادت عموم ساخته شده است:
) إِنّ أَوّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلّذی بِبَکّةَ مُتوشهَکًا وَ هُدًى لِلْعالَمینَ(؛[3]
«نخستین منزلای که برای عموم قرار داده گردیده است، منزلای میباشد در مکه که مایه برکت و هدایت برای جهانیان می باشد».
مهمترین نقش مسجد، مرکزیت بخشیدن به عبادت مسلمانان می باشد. مسجد محیطی، می باشد که انسان پلشت نباید وارد آن شود و دور و بر و زمین آن بایستی از هر سیرتکامل زشتی محفوظ باشد.
مسجد ضمن مرکزیت برای عبادت، محلی برای علامت دادن اتحاد و هماهنگی امّت و تمسّک جمعی به «حبل الله» چهت نیل به هدف ها الهی و انسانی، مرکزی برای حکومت و سپس، مکانی برای یاد دادن و تعلّم بود.
در این نوشته، سعی بر این می باشد که ضمن شناخت بیشتر با مقام و آداب مسجد، وظایف شخص در عوض مسجد و نقش موثر آن را در معاش تبیین کنیم و گامی برای رونق بیشتر مساجد برداریم. انشاء الله
الف) منزلت مسجد
مسجد در فرهنگ وتمدن اهل بیت(ع) مهمانمنزل آفریدگار در زمین، مقام نزول خیرات و برکات آسمانی، منزل دوراندیشی و عبادت، عشق و محبت، صفا و صمیمیت، ایثار و عفو وبخشش، تجلیگاه پردیس در زمین و تفریحگاه موحّدان است.[4]
رسول اکرم(ص)، در اولین گام برای تشکیل حکومت اسلامی، مسجد النبی را در مدینه شالودهگذاری کرد که اول مقر علمی، سیاسی، اجتماعی و حکومتی اسلام به شمار آمد و تحت عنوان راس فراگیری معارف اسلامی و بشر سازی و مرکز حکومت و سیاستگذاری شناخته شد.
1. منزل معبود
آفریدگار متعال میفرماید:
)وَ أَنّ الْمَساجِدَ لِلّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللّهِ أَحَدًا([5]؛
«مساجد برای خداست. پس احدی را جز وی نخوانید»؛ یعنی همگی چیز در مساجد برای خداست و مسجد باید مکان تبلیغ ارزشهای الهی باشد.
فرستاده خداوند(ص) فرمود: «در تورات درج شده است که: منزلهای اینجانب روی زمین، مساجد حسینیه نصرت مشهد میباشند. آفرین به کسی که خویش را در منزلاش پاکیزه نماید و آنگاه برای دیدارم به منزلام بیاید. باخبر باشید بر میزبان میباشد که میهمان را گرامی دارااست؛ آنان که در تاریکیهای شب به مساجد میروند، بشارت باد بر آنان به فروغ براق در روز قیامت».[6]
امام صادق(ع) فرمود: «بر شما باد به رفتن به مساجد؛ چون مساجد، منزلهای معبود در روی زمین میباشند. کسی که پاکیزه وارد آنها گردد، معبود اورا از گناهانش تمیز مینماید و اورا در زمره زائران خودش مینویسد. پس در مساجد بسیار نماز و دعا بخوانید.[7]
در حدیث قدسی آمده هست: «مساجد منزلهای اینجانب در زمین میباشند. مساجد برای اهل عرش نورافشانی مینمایند؛ همانگونه که ستارگان برای اهل زمین میدرخشند».[8]
2. منزل پرهیزکاران
رسول خدا(ص) فرمود: «المَسجِد بَیتُ کُلِّ تَقیٍ؛[9]
«مسجد، منزل هر رزرو حسینیه نصرت مشهد پرهیزکار میباشد».
در حدیث دیگر فرمود:
«مساجد، منزل پرهیزکاران است و کسی که مسجد منزلاش باشد، پروردگار آسایش، آرامش و عبور از صراط را برای وی ضمانت مینماید».[10]
3. منزل مؤمن
از پیامبر اکرم(ص) نقل گردیدهاست که فرمود: «المَسجِدُ بَیتُ کُلِّ مُؤمِنٍ؛[11] مسجد، منزل هر مؤمن میباشد».
4. منزلت پیامبران
فرستاده گرامی(ص) فرمود: «المَساجِدُ مَجالسُ الأنبیاءِ؛[12] مساجد، جایگاه پیامبران میباشد».
5. برگزیدگان جای
نبی خداوند(ص) فرمود: «خَیرُ البِقاعِ المَسجِدُ وَ شَرُّ البِقاعِ الأسواقُ؛[13] شایسته ترین جای ها مسجد میباشد و بدترین آن ها بازار میباشد».
6. محبوبترین جای
امام علی(ع) فرمود: «هر کس بخواهد به مسجد وارد گردد، باادب و آرامش وارد خواهد شد؛ زیرا مساجد، منزلهای خدا و محبوبترین زمینها نزد خداست و محبوبترین شخص پیش آفریدگار، کسی میباشد که اولیه از کلیه وارد مسجد و بعد از کلیه، از آن بیرون خواهد شد».[14]
نبی اکرم(ص) فرمود: «نشستن در مسجد برای اینجانب عالی از نشستن در بهشت است؛ چون در فردوس خشنودی خودم آماده می شود و در مسجد خشنودی خداوند به دست می آید».[15]
و در ذکر دیگری شماره تلفن حسینیه نصرت مشهد مشهد فرمود: «أَحبُّ البِلاد اِلَی اللهِ مَساجِدُها وَ أبغَضُ البِلادِ إِلَی اللهِ اَسواقُها؛[16] دوست داستنیترین جا پیش آفریدگار مساجد، و مبغوضترین زمین پیش خدا بازارها میباشند».
مسجد، نام جای و در لغت به معنای حسینیه نصرت مشهد مکان سجده و عبادت هست[1] و در اصطلاح، به مکانی گفته میگردد که مقام عبادت و خشوع میباشد. هر چندین کلمه و واژه مسجد دربارهی چهار دیواری خاصی به فعالیت میرود که برای عبادت ساخته شده است، البته در اسلام همگی زمین، تمیز و پاکیزه میباشد و میتواند سجدهگاه و مسجد مؤمن قرار گیرد.
پیامبر اکرم(ص) در حدیثی بعد از ذکر فضیلت مسجد الحرام و مسجد الأقصی، به ابوذر فرمود: «حیثما ادرکتک الصلاة فصلِّ و الأرض لک مسجد؛[2] هر جا وقت نماز رسید، به عبارتی جا نماز بخوان که سرتاسر زمین برای تو مسجد میباشد».
کلمه مسجد، با آدرس حسینیه نصرت مشهد صیغههای مختلف 29 توشه در قرآن به کار رفته و در بیشتر موردها، منظور مسجد الحرام می باشد که تحت عنوان اولیه مسجد روی زمین شناخته و برای عبادت عموم ساخته شده است:
) إِنّ أَوّلَ بَیْتٍ وُضِعَ لِلنّاسِ لَلّذی بِبَکّةَ مُتوشهَکًا وَ هُدًى لِلْعالَمینَ(؛[3]
«نخستین منزلای که برای عموم قرار داده گردیده است، منزلای میباشد در مکه که مایه برکت و هدایت برای جهانیان می باشد».
مهمترین نقش مسجد، مرکزیت بخشیدن به عبادت مسلمانان می باشد. مسجد محیطی، می باشد که انسان پلشت نباید وارد آن شود و دور و بر و زمین آن بایستی از هر سیرتکامل زشتی محفوظ باشد.
مسجد ضمن مرکزیت برای عبادت، محلی برای علامت دادن اتحاد و هماهنگی امّت و تمسّک جمعی به «حبل الله» چهت نیل به هدف ها الهی و انسانی، مرکزی برای حکومت و سپس، مکانی برای یاد دادن و تعلّم بود.
در این نوشته، سعی بر این می باشد که ضمن شناخت بیشتر با مقام و آداب مسجد، وظایف شخص در عوض مسجد و نقش موثر آن را در معاش تبیین کنیم و گامی برای رونق بیشتر مساجد برداریم. انشاء الله
الف) منزلت مسجد
مسجد در فرهنگ وتمدن اهل بیت(ع) مهمانمنزل آفریدگار در زمین، مقام نزول خیرات و برکات آسمانی، منزل دوراندیشی و عبادت، عشق و محبت، صفا و صمیمیت، ایثار و عفو وبخشش، تجلیگاه پردیس در زمین و تفریحگاه موحّدان است.[4]
رسول اکرم(ص)، در اولین گام برای تشکیل حکومت اسلامی، مسجد النبی را در مدینه شالودهگذاری کرد که اول مقر علمی، سیاسی، اجتماعی و حکومتی اسلام به شمار آمد و تحت عنوان راس فراگیری معارف اسلامی و بشر سازی و مرکز حکومت و سیاستگذاری شناخته شد.
1. منزل معبود
آفریدگار متعال میفرماید:
)وَ أَنّ الْمَساجِدَ لِلّهِ فَلا تَدْعُوا مَعَ اللّهِ أَحَدًا([5]؛
«مساجد برای خداست. پس احدی را جز وی نخوانید»؛ یعنی همگی چیز در مساجد برای خداست و مسجد باید مکان تبلیغ ارزشهای الهی باشد.
فرستاده خداوند(ص) فرمود: «در تورات درج شده است که: منزلهای اینجانب روی زمین، مساجد حسینیه نصرت مشهد میباشند. آفرین به کسی که خویش را در منزلاش پاکیزه نماید و آنگاه برای دیدارم به منزلام بیاید. باخبر باشید بر میزبان میباشد که میهمان را گرامی دارااست؛ آنان که در تاریکیهای شب به مساجد میروند، بشارت باد بر آنان به فروغ براق در روز قیامت».[6]
امام صادق(ع) فرمود: «بر شما باد به رفتن به مساجد؛ چون مساجد، منزلهای معبود در روی زمین میباشند. کسی که پاکیزه وارد آنها گردد، معبود اورا از گناهانش تمیز مینماید و اورا در زمره زائران خودش مینویسد. پس در مساجد بسیار نماز و دعا بخوانید.[7]
در حدیث قدسی آمده هست: «مساجد منزلهای اینجانب در زمین میباشند. مساجد برای اهل عرش نورافشانی مینمایند؛ همانگونه که ستارگان برای اهل زمین میدرخشند».[8]
2. منزل پرهیزکاران
رسول خدا(ص) فرمود: «المَسجِد بَیتُ کُلِّ تَقیٍ؛[9]
«مسجد، منزل هر رزرو حسینیه نصرت مشهد پرهیزکار میباشد».
در حدیث دیگر فرمود:
«مساجد، منزل پرهیزکاران است و کسی که مسجد منزلاش باشد، پروردگار آسایش، آرامش و عبور از صراط را برای وی ضمانت مینماید».[10]
3. منزل مؤمن
از پیامبر اکرم(ص) نقل گردیدهاست که فرمود: «المَسجِدُ بَیتُ کُلِّ مُؤمِنٍ؛[11] مسجد، منزل هر مؤمن میباشد».
4. منزلت پیامبران
فرستاده گرامی(ص) فرمود: «المَساجِدُ مَجالسُ الأنبیاءِ؛[12] مساجد، جایگاه پیامبران میباشد».
5. برگزیدگان جای
نبی خداوند(ص) فرمود: «خَیرُ البِقاعِ المَسجِدُ وَ شَرُّ البِقاعِ الأسواقُ؛[13] شایسته ترین جای ها مسجد میباشد و بدترین آن ها بازار میباشد».
6. محبوبترین جای
امام علی(ع) فرمود: «هر کس بخواهد به مسجد وارد گردد، باادب و آرامش وارد خواهد شد؛ زیرا مساجد، منزلهای خدا و محبوبترین زمینها نزد خداست و محبوبترین شخص پیش آفریدگار، کسی میباشد که اولیه از کلیه وارد مسجد و بعد از کلیه، از آن بیرون خواهد شد».[14]
نبی اکرم(ص) فرمود: «نشستن در مسجد برای اینجانب عالی از نشستن در بهشت است؛ چون در فردوس خشنودی خودم آماده می شود و در مسجد خشنودی خداوند به دست می آید».[15]
و در ذکر دیگری شماره تلفن حسینیه نصرت مشهد مشهد فرمود: «أَحبُّ البِلاد اِلَی اللهِ مَساجِدُها وَ أبغَضُ البِلادِ إِلَی اللهِ اَسواقُها؛[16] دوست داستنیترین جا پیش آفریدگار مساجد، و مبغوضترین زمین پیش خدا بازارها میباشند».